ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਰਾਘਵ) : ਇਸਰੋ ਵਲੋਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰਾਂ 'ਚ ਕਾਫੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਸਥਿਤੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਤਸਵੀਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀਆਂ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਝੀਲਾਂ 'ਚ ਕਾਫੀ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਵਾਧਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ 'ਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਡੇਟਾ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਪਿਛਲੇ 3-4 ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਕੜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਦੇ ਪਿਘਲਣ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ.

ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰਾਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ 1984 ਤੋਂ 2023 ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਨਦੀ ਬੇਸਿਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦਿਖਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਸਵੀਰਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਝੀਲ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਲਗਭਗ 2431 ਝੀਲਾਂ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ ਲਗਭਗ 10 ਹੈਕਟੇਅਰ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 130 ਝੀਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 65 ਸਿੰਧ ਵਿਚ, 7 ਗੰਗਾ ਵਿਚ ਅਤੇ 58 ਬ੍ਰਹਮਪੁੱਤਰ ਨਦੀ ਦੇ ਬੇਸਿਨ ਵਿਚ ਹਨ।

1984 ਤੋਂ 2023 ਤੱਕ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ 676 ਝੀਲਾਂ 'ਚੋਂ 601 ਦੇ ਆਕਾਰ 'ਚ ਦੋ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ 10 ਝੀਲਾਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਡੇਢ ਤੋਂ ਦੋ ਗੁਣਾ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ 65 ਝੀਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਡੇਢ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। 314 ਝੀਲਾਂ ਦੀ ਉਚਾਈ 4-5 ਹਜ਼ਾਰ ਮੀਟਰ ਹੈ ਜਦਕਿ 296 ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਝੀਲਾਂ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਮੀਟਰ ਤੋਂ ਉਪਰ ਹਨ।
,